တၢ်အီၣ်ဘူၣ်လၢ မူကပိၥ်လိၤ

ဖဲအပိၣ်လိၣ်-၁၁(Apollo 11) အအံကၢၤမူပျီဖျၢၣ်လါအက့(Eagle lunar module) စီၢ်လီၤလၢအလါအမဲၥ်သၣ်လီၢ် ထရၢၢ်ခွ့လထံၣ်ပီၣ်လဲၣ်(Sea of Tranquility)အလိၤ ဖဲယူၤလံ (၂၀) သီ, ၁၉၆၉ နံၣ် ဆၢကတီၢ်န့ၣ် မူပျီအၦၤလဲၤတၢ်ဖိတဖၣ် ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် ဒ်သိးအသးကပၢၢ်ထီၣ်က့ၤလၢ မူပျီဖျၢၣ်အတၢ်ယူၤ တချုးအယီၢ်လီၤခီၣ်ဆူ လါအမဲၥ်ဖံးခိၣ်လီၤ. ၦၤနီမူပျီကဟၣ်ယူၤ(Astronaut) ဘူး အီၣ်ဒရံၣ်(Buzz Aldrin) ဒိးန့ၢ်တၢ်ပျဲလၢ ကဟဲစိၥ်ကိၣ်ဒီးစပံးထံအဃိ အဝဲဟံးန့ၢ်တၢ်အီၣ်ဘူၣ် ကသ့ဝဲ အဂီၢ်လီၤ. ဖဲအဖးထီၣ်လံၥ်စီဆှံဝံၤ, အဝဲဟံးန့ၢ်အီၣ် တၢ်အီၣ်အဆိကတၢၢ်လၢ လါအဖီခိၣ်လီၤ. လၢခံက့ၤ အဝဲကွဲးတၢ်လၢ “ယလူလီၤစပံးထံဆူ တၢ်အီၣ်ဘူၣ်စပံးထံခွး လၢယတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဟ့ၣ်လီၤယၤလီၤ. တၢ်လီၢ်ဖဲ လါအတၢ်ထုးဃၢအိၣ်ဒၣ်ဃုပူတပူအလီၢ်, စပံးထံယွၤနုၥ်လီၤဆူ ခွးအကနူၤကယီၤကယီၤ ဒီးလၢတၢ်သညူးသၦၢ်အပူၤလီၤ”. ၦၤနီမူပျီကဟၣ်ယူၤ အီၣ်ဒရံၣ် ဟံးန့ၢ်တၢ်အီၣ်ဘူၣ် လၢမူကပိၥ်လိၤန့ၣ် အတၢ်မၤတဖၣ် ပၥ်ဖျါထီၣ် အတၢ်နၥ်လၢ ခရံၥ်အတၢ်တူၢ်သံသးလၢထူၣ်လိၤဒီး တၢ်အုၣ်ကီၤဘၣ်ဃး ကစၢ်အတၢ်ဟဲက့ၤခံဘျီတဘျီလီၤ.

ၦၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူး သဆၣ်ထီၣ်ပခံလၢ ပကသ့ၣ်နီၣ်ယ့ၣ်ၡူးဆ့ၣ်နီၤဒီးအပျဲၢ်တဖၣ် “လၢမုၢ်နၤ လၢတၢ်ဟ့ၣ်လီၤကွံၥ်အီၤ” ဒ်လဲၣ်(၁ကရံၣ်သူး…

ကစၢ်ယွၤ အတၢ်လုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ

ကိးမုၢ်နွံ ဘၢးဒံၣ်(Buddy) (အိၣ်သၢနံၣ်) ဒီးအမိၢ်လဲၤဆူ တၢ်ဘါသရိၥ်ဒီး မၤစၢၤဝဲဒၣ် ၦၤစိၥ်လီၤ ပၥ်လီၤတၢ်အီၣ်တၢ်အီလၢၦၤကဖီအီၣ်လၢသိလ့ၣ် ဒီးဆူတၢ်ဘါသရိၥ်ပူၤန့ၣ်လီၤ. တဘျီ ဘၢးဒံၣ် နၢ်ဟူထွဲ အမိၢ်စံးကတိၤတၢ်ဆူအဖံ ဒ်အမ့ၢ် “သိလ့ၣ် ဟဲစိၥ်တၢ်အီၣ်တၢ်အီအပီးအလီတခိၣ်န့ၣ် ဟးဂီၤ”ဝဲန့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် အမိၢ်စံးဝဲ သိလ့ၣ်မ့ၢ်ဟါဂီၤဒီး တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကဃုစ့ပၥ်ဖှိၣ် ဒ်သိးကပှ့ၤ သိလ့ၣ်တီၣ်တၢ်အသီ တခိၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၢးဒံၣ် နံၤကမှံထီၣ်ဝဲ ဒီးစံး ‘ယစ့အိၣ်’န့ၣ်လီၤ. ဒီးဟးထီၣ်လၢ ဒၢးပူၤတစိၢ်ဖိ ဟဲက့ၤစိၥ်ဝဲ အစ့ပၥ်ဖှိၣ်ဒၢဖိ အိၣ်ၦဲၤဒီး စ့လီၤဖှံၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အစ့ပၥ်ဖှိၣ် ကအိၣ်ဝဲ ၃၈ ဒီလၣ်ဘျဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၢးဒံၣ်ဖိအစ့တအိၣ်အါ ဘၣ်ဆၣ် ကစၢ်ယွၤ ပၥ်ဖှိၣ်အတၢ်ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်လၢ ၦၤအါဂၤအတၢ်ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်အဃိ တၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ပှ့ၤန့ၣ်ဘၣ်ဝဲသိလ့ၣ် အိၣ်ဃုၥ်ဒီး တၢ်မၤခုၣ်ဒၢးဒီးကဲထီၣ် တၢ်မၤစၢၤလၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ကမၤစၢၤလုၢ်အီၣ်လုၢ်အီ ၦၤတဝၢဖိတဖၣ်လၢခါဆူညါအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.

တၢ်သးအိၣ်တၢ်ဟ့ၣ်မၤဘူၣ်တၢ်တစဲးဖိဒၣ်လဲၥ် ကဲထီၣ်တၢ်မၤစၢၤဖးဒိၣ် သ့ဝဲဒၣ်လၢကစၢ်ယွၤအစုပူၤန့ၣ်လီၤ. ဖဲ ၂ စီၤပၤ ၄ အပူၤ မုၣ်ကမဲလၢအိၣ်ဒီး…

တၢ်ထံၣ်န့ၢ်ပၥ်သူၣ်ပၥ်သးတၢ်မုၢ်လၢ်အတၢၢ်ကွဲၤ

ဖဲလါအီးကထိဘၢၣ် တၢ်အိၣ်ဘှံးကသူၣ်လၢ တၢ်ဖံးတၢ်မၤအဆၢကတီၢ် အခီၣ်ထံး တဘျုးသီ ယဘၣ်အိၣ်ဘှံးမၤဘျါက့ၤ ယတၢ်ဆါဒၣ်ယဲ ဖဲယဒၢးပူၤန့ၣ်လီၤ. ယသးပူၤ စ့ၢ်ကီး တၢ်ဘၣ်ယၤတမုၥ်ဝဲဒၣ် ဒ်မူခိၣ်တၢ်အၢၣ်အုးအသိးန့ၣ်လီၤ. လၢခံယဒိးန့ၢ်ဘၣ်လၢယကဟးကသူၣ်ယသးလၢယဝၤ ဟးကွၢ်လိၥ်ကွဲတၢ်ဖဲ တၢ်ဒုးနဲၣ်မ့ၣ်အူအတၢ် ကပီၤလၢ ကဘီသ့ၣ်တဖၣ်အဂီၢ် ဘၣ်ဆၣ်ဒီးတၢ်အၢၣ်အုးတဖၣ် မၤသဒၢဃၣ် ပတၢ်ထံၣ်ဟးကွၢ်တၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲန့ၣ် ယဒိန့ၢ်တၢ်ဂီၤတဖၣ်လၢ ကစၢၢ်အကဒုအကျါန့ၣ်လီၤ.

လၢခံတၢ်မၤအသးလၢ မူခိၣ်ထံစူၤလီၤဒိၣ်ဒိၣ်အဃိလၢ တၢ်သးဟးဂီၤအပူၤ ပဘၣ်ဟဲက့ၤကဒါက့ၤ ဒ်မုၢ်နၤတၢ်ခံးလီၤအဃိန့ၣ်လီၤ. ယကွၢ်ကဒါက့ၤ တၢ်ဂီၤတဖၣ် လၢ ယဒိန့ၢ်အီၤဒီး လၢသူၣ်ပိၢ်သးဝးအပူၤ ယဒုးနဲၣ်ယဝၤ “တၢ်ကွဲး” န့ၣ်လီၤ. အဆိ တၢ်မၤအသးလၢ ပတၢ်လဲၤအိၣ်ဒီးတၢ်အၢၣ်အုးအဃိ ယတပၥ်သူၣ်ပၥ်သးဘၣ် ကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤသီမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ ယသးလၢအိၣ်ၦဲၤဒီးတၢ်သူၣ်လီၤဘှံးလီၤဘှါ ခီဖျိ တၢ်မုၢ်လၢ် (၁ မိၤ ၉:၁၃-၁၆) လၢ တၢ်တဆိကမိၣ်ဘၣ်တၢ်အပူၤန့ၣ်လီၤ.

ပနီၢ်ခိနီၢ်သးအတၢ်ဘၣ်ဒိဆါတဖၣ် ကဲထီၣ် ပတၢ်မုၢ်လၢ်လီၤမၢ်ဒီး ထုးလီၤၦၤ ဆူတၢ်အယိာ်န့ၣ်လီၤ. ထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၄၂:၁-၃ အပူၤ ပထံၣ်ဘၣ်တၢ်ဆၢဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤသီမၤဂ့ၤထီၣ်က့ၤ…

တၢ်မုၢ်လၢ် လဲၤဖျိဝဲကလံၤမုၢ်တဖၣ်

ဖဲ ၂၀၂၁ နံၣ် တၢ်ကိၢ်ထီၣ်သီကတီၢ်န့ၣ်, ဖဲကီၢ်စဲၢ်ထဲးစဲး(Texas) အပူၤ ၦၤလူၤကလံၤမုၢ်တဘျုးဂၤ ဒိန့ၢ်ဝဲ တၢ်ကွဲၤတဘိ အိၣ်ဖျါသဃဲၤဒီး ထီၣ်န့ဒိၢ်ကလံၤမုၢ်(tornado)တခါ အဝံၢ်ဒံၢ်အိၣ်ဒီး အတၢ်ဂီၤတဖၣ်န့ၣ်လီၤ. လၢဝံၢ်ဒံၢ်အိၣ်တခါအပူၤ, ဘုကၠူၣ်အထူၣ်ထီလၢပျီပူၤတဖၣ် ဘိးက့ၣ်လီၤသး လၢကလံၤသဝံးအဂံၢ်သဟီၣ်အဖိလၥ်လီၤ. တၢၢ်ကွဲၤအလွဲၢ်ကပီၤ ဂ့ၤမးတဘိ အိၣ်ဖျါလၢမူထံးခံးသူအလိၤ ဒီးက့ၣ်ကျီၤလီၤဝဲဒၣ်ဆူ ကလံၤသဝံးအအိၣ်လီၤ. လၢဝံၢ်ဒံၢ်အိၣ်အဂၤတခါအပူၤ, ၦၤကွၢ်ကီတၢ်တဖၣ် ဆၢထၢၣ်အိၣ်လၢ ကျဲကပၤ ဒီး ခိးကွၢ်ဝဲတၢ်မုၢ်လၢ်အပနီၣ်အိၣ်ဆၢထၢၣ်ဂၢၢ်ကျၢၤ ဖဲတၢ်အၢၣ်သဝံးအသးလၢ အဖျါလီၤဂၥ် ဒ်မ့ၣ်အူလုၢ်အပီၤအသိးအဃၢၤန့ၣ်လီၤ.

လၢထါစံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၀၇ အပူၤ, ၦၤကွဲးထါ ဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်ဒီး ဟ့ၣ်ဂံၢ်ဟ့ၣ်ဘါၦၤလၢ ပကဃၣ်ဃီၤ ဆူယွၤအအိၣ် ဖဲတၢ်ကီတၢ်ခဲအကတီၢ်တဖၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤ. အဝဲပၥ်ဖျါဝဲဒၣ် ၦၤတနီၤလၢအအိၣ်လၢကလံၤမုၢ်အပူၤတဖၣ် “အတၢ်ကူၣ်သ့လၢၥ်ကွံၥ်ဝဲခဲလၢၥ်” (:၂၇)လီၤ. “ဒီးတုၤအဘၣ်တၢ်ကိၢ်တၢ်ဂီၤဒီး, ကိးထီၣ်ယွၤ, ဒီးအဝဲဒၣ် ဒုးဟးထီၣ်ကွံၥ်အီၤလၢ အတၢ်နးတၢ်ဖှီၣ်အပူၤလီၤ” (:၂၈).

ယွၤနၢ်ပၢၢ်ဝဲလၢအဖိတဖၣ် တဘျီဘျီ, ကဘၣ်ဂဲၤလိၥ်ဝဲ ဒ်သိးကအိၣ်ဒီး တၢ်မုၢ်လၢ်, ဖဲတၢ်အိၣ်မူမၤသးဒ်ကလံၤမုၢ်တခါအသိးန့ၣ်လီၤ. အလီၢ်အိၣ်လၢတၢ်ကမၤသ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်က့ၤၦၤ ဘၣ်ဃးဒီးယွၤအတၢ်တီဒီးအကလုၢ်, လီၤဆီဒၣ်တၢ်ဖဲ မူထံးဖျါခံးသူဒီးသဘံၣ်ဘုၣ်အခါန့ၣ်လီၤ.…

ထီဘိကြၢးဒီးတၢ်ကနီၤဟ့ၣ်

ဖဲယကဲထီၣ်ၦၤစူၢ်နၥ်ယ့ၣ်ၡူးတဂၤဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် ယတဲဘၣ်ယမိၢ်လၢတၢ်သးခုကစီၣ်အဂ့ၢ်လီၤ. ယမုၢ်လၢ်လၢ ယမိၢ်ကစူၢ်နၥ်ယ့ၣ်ၡူးအဂီၢ်ဘၣ်ဆၣ် ယမိၢ်တကတိၤတၢ် ဒီးယၤလၢတနံၣ်အတီၢ်ပူၤဘၣ်. အဝဲအတၢ်လဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်တမုၥ်တလၤဒီးၦၤလၢ အစံးလီၤသးလၢပိၥ်ယ့ၣ်ၡူးအခံတဖၣ်အဃိ, အဝဲတနၥ်ၦၤစူၢ်နၥ်ခရံၥ်တဖၣ်လၢၤဘၣ်. ယထုကဖၣ်လၢအဂီၢ်ဒီး ဆဲးကျိးအီၤ တနွံဘၣ်တနွံဘၣ်လီၤ. သးစီဆှံကစၢ် မၤမုၥ်ယၤ ဒီး မၤဒံးတၢ်ဆူညါလၢယသးပူၤ ဖဲယမိၢ်တကတိၤတၢ်ဒီးယၤအခါလီၤ. လၢခံကတၢၢ် ဖဲယမိၢ်ဖီၣ်ယကွဲၤဒီနၢ်ဒီး ကတိၤဆၢယၤတၢ်န့ၣ် ယဟ့ၣ်လီၤသးလၢ ယကအဲၣ်အီၤဒီး ထုကဖၣ်ယဲလၢ ယကတဲဘၣ်အီၤ ယွၤအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ တဘျီလၢ်လၢ် ဖဲယဒိးန့ၢ် တၢ်ခွဲးတၢ်ယၥ်လီၤ. ပတၢ်ဃူက့ၤဖိးက့ၤပူၤကွံၥ်လါတဖၣ်ဝံၤလီၢ်ခံ, ယမိၢ်စံးဝဲ ယဆီတလဲယသးမနဲညါလီၤ. တနံၣ်ဃၣ်ဃၣ်ပူၤကွံၥ်န့ၣ် ယမိၢ်တူၢ်လိၥ်ယ့ၣ်ၡူး ဒ်အဝဲအတၢ်အုၣ်ခီၣ်ကစၢ်အသိးဒီး ပတၢ်ရ့လိၥ်မုၥ်လိၥ်ယိာ်ထီၣ်အါထီၣ်ဝဲလီၤ.

ၦၤစူၢ်နၥ်ယ့ၣ်ၡူးတဖၣ် အတၢ်လဲၤနုၥ်ဘၣ်ဆူခရံၥ်အိၣ်, မ့ၢ်တၢ်အခွဲးတၢ်ဟ့ၣ်လီၤဆီလၢ ၦၤကူၦၤကညီအဂီၢ်လီၤ. ၦၤတၢ်မၢဖိစီၤပီလူးစံးဝဲ ပကဘၣ် “ ရၤလီၤ တၢ်သ့ၣ်ညါယွၤအတၢ်နၢမူဆူတၢ်လီၢ်သကုၤ”န့ၣ်လီၤ(၂ ကရံၣ် ၂: ၁၄). အဝဲ အဲၣ်ဒိးစံးလၢ ၦၤတဖၣ်လၢအနီၤတၢ်သးခုကစီၣ်တဖၣ် မ့ၢ်ခရံၥ်အတၢ်နၢမူလၢယွၤအမဲၥ်ညါ ဆူၦၤလၢအစူၢ်က့ၤနၥ်က့ၤ တဖၣ်, ဘၣ်ဆၣ် မ့ၢ်တၢ်သံအတၢ်နၢမူဆူၦၤလၢ အတတူၢ်လိၥ်ယ့ၣ်ၡူးတဖၣ်အဂီၢ်လီၤ (:၁၅-၁၆).

ဖဲပတူၢ်လိၥ်ခရံၥ် ဒ်ပတၢ်အုၣ်ခီၣ်ကစၢ်ဝံၤအလီၢ်ခံန့ၣ် ပအိၣ်ဒီးတၢ်ခွဲးလီၤဆီလၢ ပကသူပတၢ်ဆၢကတီၢ်…

တၢ်အဲၣ်ကၢလုၢ်ကၢပှ့ၤ ဒီးတၢ်ကီတၢ်နး

ဖဲယတံၤသကိး တကဆိကတီၢ် အတၢ်ဘၣ်ထွဲဒီးယၤလၢ ဆံဆဲၣ်နံၣ်ဒီး တတဲနၢ်ပၢၢ်ယၤ တၢ်မနုၤမးန့ၣ် ယက့ၤကဒါက့ၤဆူယလုၢ်ယလၢ်လီၢ်လံၤ လၢအမ့ၢ်တၢ်တရ့ၦၤဂၤဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်လၢၤဘၣ်လီၤ. ဖဲယသးအုးအကတီၢ်ဒ်အံၤ ကထီၣ် ယထုးထီၣ်လၢယလံၥ်စီၣ် စံၣ်အဲးလူဝံး(စ)အလံၥ်လၢ အမံၤမ့ၢ် “တၢ်အဲၣ်လွံၢ်မံၤ”ဒီးဖးအီၤလီၤ. အိၣ်ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်လၢ တၢ်အဲၣ်န့ၣ် လီၤတူၥ်လီၤကၥ်သ့စ့ၢ်ကီးလီၤ. အဝဲကွဲးဖျါဝဲလၢ ဖဲၦၤတဂၤ တၢ်အဲၣ်မ့ၢ်တၢ်ကီလၢအဂီၢ်န့ၣ် “တၢ်ဘျၢလီၤစ့လၢ အလီၤနၥ်န့ၢ် တအိၣ်ဘၣ်”. အဝဲဟ့ၣ်ကူၣ်ဝဲလၢ တၢ်အဲၣ်တၢ်န့ၣ်အံၤ ဒီးတၢ်လဲလိၥ်အိၣ်ထီၣ် ဖဲယဖး လံၥ်ယိၤဟၣ် ၁:၁-၁၄ လၢ ကစၢ်ယ့ၣ်ၡူးဂဲၤထၢၣ်သမူထီၣ်ဝံၤ လီၣ်ဖျါထီၣ်အသး သၢဘျီ တဘျီန့ၣ်, စီၤပ့းတရူး သမၢတ့ၢ်လံခရံၥ် သၢဘျီဒၣ်လဲၥ်လံလီၤ (၁၈:၁၅-၂၇).

ဖဲလဲၤခီဖျိဘၣ် တၢ်ဆဲးဆါအသးလၢ တၢ်ညိကွံၥ်အီၤ ဒီးသမၢအီၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူး ကတိၤတၢ်ဒီးစီၤပ့းတရူး လၢတၢ်သးခုတလ့ၢ် တမ့ၢ်တၢ်ပျံၤဘၣ်. လၢတၢ်ဂံၢ်ဆူၣ် ဘါဆူၣ် တမ့ၢ်လၢတၢ်ဂံၢ်စၢ်ဘါစၢ်ဘၣ်, လၢတၢ်အဲၣ်လီၤသး တအိၣ်ဒီးတမ့ၢ် တၢ်သးလၢၥ်ဘၣ်လီၤ. အဝဲဒုးနဲၣ် တၢ်သးကညီၤဒီး တမ့ၢ်တၢ်သးဖျိးဘၣ် ဒီးမၤဂၢၢ်ကျၢၤ တၢ်အဲၣ်ဘၣ်အီၤနီၢ်နီၢ်လီၤ.

လံၥ်စီဆှံ ပၥ်ဖျါဝဲလၢ စီၤပ့းတရူး…

ယွၤအတၢ်အဲၣ်ဖးဒိၣ်

ဖဲတံၤသကိးတဂၤ မၤလိာ်ယၤလၢ ယကကတိၤတၢ်ဆူ မုၣ်လိၣ်ဘိထီၣ်သီဖိတဖၣ် အတၢ်မၤလိသကိး ဘၣ်ထွဲဒီး တၢ်စီတၢ်ဆှံအဂ့ၢ်န့ၣ် ယဂ့ၢ်လိာ်အီၤလီၤႉ ယမ့ၢ်တ့ၢ် ဒ်ပှၤလိၣ်ဘိလၢ ဃ့ၢ်ထီၣ်ကွံာ်လၢဟံၣ်န့ၣ် ယတၢ်အိၣ်မူလုၢ်လၢ်တကဲာ်ပ၀းတဖၣ် ဟးဂီၤ ဒီးယဂဲၤလိာ်တ့ၢ်ဒီး တၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးလၢ ယမၤန့ၢ်တ့ၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤႉ ဖဲယဆီ ဟံၣ်ဆီဃီဒီး ယဖိအဆိကတၢၢ်တဂၤ ဟုးလီၤတဲာ်န့ၣ် ယဆိကမိၣ်လၢ ယွၤစံၣ်ညီၣ် ယၤလၢ ယတၢ်ဒဲးဘးအဃိလီၤႉ
လၢခံကတၢၢ် ဖဲယသးအိၣ် ၃၀ နံၣ် န့ၣ် ယဟ့ၣ်လီၤကွံာ်ယတၢ်အိၣ်မူဆူခရၠာစးံာ် အအိၣ်ဒီး ယအၢၣ်လီၤယတၢ်ဒဲးဘးခဲလၢာ်ဒီး ပီၢ်ယၢ်လီၤယသးတဘျီ၀ံၤတဘျီလီၤႉ တၢ်သးတမုာ်လၢ တၢ်ဒဲးဘးအဃိ ဒီးတၢ်မဲာ်ဆှးန့ၣ် မၤဒံးဒၣ်အသးလၢယပူၤလီၤႉ ယမ့ၢ် တတုၤဆူ တၢ်တူၢ်လိာ်နီၢ်နီၢ်ခရၠာစးံာ်အတၢ်ဟ့ၣ်လၢ အမ့ၢ်တၢ်အဲၣ်ယၤဖးဒိၣ်အံၤ ဒီးန့ၢ် တၢ်သးမံန့ၣ် ယနီၤလီၤ ကစၢ်အဘျုးအဖှိၣ်ဆူ ပှၤဂၤအအိၣ်ကသ့ဒ်လဲၣ်ႉ လၢတၢ်စံးဘျုး ယွၤၣ်၀ံၤၢ်ဘၣ် တၢ်ပျၢ်ယၤလၢ ယွၤဟ့ၣ်တ့ၢ်ယၤဃဲးဃဲးလံန့ၣ်လီၤႉ
ယွၤနၢ်ပၢၢ်ပတၢ်ကအုကစွါလၢ ပတူၢ်ဘၣ်ခီၣ်ဘၣ်တၢ်ဒီး တၢ်ဒဲးဘးလၢပမၤ အတၢ်ပိာ်ထွဲထီၣ်တဖၣ်လီၤႉ ကွၢ်ဖဲကမ့ၢ်ဒၣ်၀ဲ‚ ယွၤဟ့ၣ်စိဟ့ၣ်ကမီၤအပှၤဂီၢ်မုၢ်လၢ ကလဲၤဖျိတၢ်သးဟးဂီၤ‚ ဃၣ်ကွံာ်ပသးလၢတၢ်ဒဲးဘးအိၣ်ဒီးတၢ်မုၢ်လၢ်လၢယွၤအတၢ်အဲၣ်ဖးဒိၣ်ၢ်သါ’’ၢ်လၢ ပကနာ်န့ၢ် ယွၤအတၢ်ဂ့ၤတၢ်၀ါတဖၣ်လီၤ…

မ့ၢ်ကစၢ်ယွၤအိၣ်ဖဲလဲၣ်

လၢ မၣ်တ့ၣ်ဟဲဖီး (ဒ) အလံာ် ‘‘၀ီ (လ) ဒိၣ်အိၣ်ဖဲလဲၣ်’’ အပူၤ‚ အိၣ်၀ဲဒီး ဖိသၣ် အ‘ဖၢၣ်စၢၣ်’ တၢ်လိာ်ကွဲလၢ တၢ်ဘၣ်ဆိကမိၣ်တၢ်‚ အဆိကတၢၢ်ဘၣ်တၢ်ဒုးကဲထီၣ် ဖဲ ၁၉၈၇ နံၣ်လီၤႉ ဖဲအံၤ‚ ပှၤကွဲးလံာ် ပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်အက့ၢ်အဂီၤလၢ တၢ်နာ်ပၢၢ် အခီ ပညီကီခဲ ဒ်အမ့ၢ် ၀ီ (လ) ဒိၣ် အတၢ်ကူတၢ်သိးလၢ အမ့ၢ်ဆ့ကၤအပ@ဂီၤ၀ါ ဒီးခီၣ်ဖျီၣ် လၢအလွဲၢ် လီၤပလိာ်ဒီးခိၣ်သလုးတမံၤ‚ ကၠံဖျီၣ်ခံအလွဲၢ်လါဟ့ၣ်လီၤႉ ဟဲဖိး ဒ်ပာ်ခူသူၣ် ၀ီလ်ဒိၣ် လၢ တၢ်ကူၣ်သ့လၢ တၢ်ဃုထံၣ်န့ၢ်အီၤတသ့ညီညီလၢ ကမျၢၢ်လၢ အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအါအကျါလၢ ဟီၣ်ခိၣ် ဒီတဘ့ၣ်အပူၤန့ၣ်လီၤႉ ၀ီ (လ) ဒိၣ် တဂၤအံၤၢ်အီၤတသ့ညီညီ ဘၣ်ဆၣ်‚ ပှၤလၢ အတ့ကဲထီၣ်တၢ်အံၤ‚ ဟ့ၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤလၢ ပှၤဖးလံာ်ဖိတဖၣ်လၢၢ်အီၤသ့၀ဲန့ၣ်လီၤႉ ဖဲလၢပတၢ်ဃုထံၣ်ကစၢ်ယွၤတခီၢ် ၀ီ (လ) ဒိၣ်လၢ အအိၣ်လၢ ဖၢၣ်စၢၣ်အလံာ်ပူၤ‚ မ့မ့ၢ်ပကစၢ်လၢ…

ပမ့ၢ်တဂၤဃီ

လၢပှၤမၤစံာ်ဧိၤပှဲၤဧိၤအတ၀ၢတခါအပူၤန့ၣ် တၢ်ကစီၣ်တဖၣ် လဲၤတၢ်ခ@မးလီၤႉ ပူၤကွံာ် တဘျုးနံၣ် ဖဲစ့တၢးဆါလီၤ စံာ်လီၢ်ပှဲၤလီၢ်န့ၣ် ဒ့ဘ့း (ဒ) အဒူၣ်ဖိထၢဖိပၢၤဘၣ်မၤဘၣ် တ့ၢ်ဖဲတၢ်လီၢ်အံၤ အိၣ်မးအနံၣ်လၢအဆံတဖၣ်လီၤႉ အ၀ဲပာ်သူၣ်ပာ်သးသ့ၣ်ညါတ့ၢ် ၀ဲလၢ တၢ်လီၢ်က၀ီၤအံၤ တၢ်ကဆါလီၤကွံာ်န့ၣ်လီၤႉ ဒ့ဘ့း (ဒ) တူၢ်ဆါခီၣ်ဆါ သးမၤတၢ် ဒီးပာ်ဖှိၣ်ဃာ်စ့န့ၣ်လီၤႉ တုၤလၢတၢ်ကိးပရၤတၢ်ဆါတၢ် - ၠကခအငသည အကတီၢ်ဘၣ်ဒီး ဒ့ဘ့း (ဒ) စိာ်ထီၣ်အတိၢ်အစ့ဖိလၢ အတအါကဲၣ်ဆိးဘၣ်န့ၣ် လဲၤ၀ဲ ဒ်သိးကပရၤတၢ် လီၤႉ အ၀ဲထံၣ်ဘၣ် ပှၤထူစံာ်မၤပှဲၤဟဲမးကအိၣ်လၢ အဂၤခံကယၤညါလီၤႉ တုၤတၢ်ဆါတၢ်ပရၤစးထီၣ်ဒီး အ၀ဲလဲၤအဆိကတၢၢ်ဒီး ဟ့ၣ်ထီၣ်တၢ်အပရၤလီၤႉ အ၀ဲသါသဖှိထီၣ် ဖဲပှၤလၢအကိးပရၤတၢ်ဆါတၢ်တဂၤန့ၣ် သံကွၢ်ပှၤဟ့ၣ်အါထီၣ်တၢ်အပရၤ ကအိၣ်ဒံးဧါ အခါန့ၣ်လီၤႉ ကမျၢၢ်အိၣ်ဘရၣ်အိၣ်ဘှီၣ်မး တုၤပှၤကိးပရၤတၢ်ဆါတၢ် အနီၢ်တီၢ်ဖိ အက လုၢ် သီၣ်ထီၣ်တစုလီၤႉ တံၤသကိးပှၤထူစံာ်မၤပှဲၤဖိတဖၣ် ပာ်ကဲဒ့ဘ့း (ဒ) ဒီး အဒူၣ်ဖိထၢဖိတဖၣ်အတၢ်လိၣ် ဒိၣ်န့ၢ်ဒံးအ၀ဲသ့ၣ်အနီၢ်ကစၢ်ဒၣ်၀ဲ အတၢ်ဘီၣ်ထီၣ်ညီထီၣ် န့ၣ် လီၤႉ
တၢ်ဂ့ၢ်ဘၣ်ဃးဒီး ပှၤထူစံာ်မၤပှဲၤဖိတဖၣ်…

ဖဲနလဲၤတပူၤလၢ်လၢ်အဲၣ်တက့ၢ်

ဖဲတၢ်လဲၤဟးကသုၣ်ကသီတဘျီအခါ‚ ယဆ့ၣ်နီၤအိၣ်လၢ တိၤဖးထီဆူကမါပူၤ တဘိ အလိၤ‚ ဖးယဲ ယလံာ်စီဆှံဒီး အိၣ်ခိးကွၢ်ယ၀ၤသးဘိတခွဲညၣ်လီၤႉ ပှၤသးစၢ်တဂၤ ဟဲသုးဘူးသးဆူပအိၣ်ဒီး ဟ့ၣ်ကူၣ်ပှၤလၢ ပကစူးကါညၣ်ဆၣ်အဂၤတကလုာ်လီၤႉ အ၀ဲ မၤဂဲၤအခီၣ် လၢအံၤတခီတက့ၢ်က့ၢ်ၣ် သးအိၣ်ပှၤ ဒ်ယၤအသိးဧါ’’ႉ
ယအိးထီၣ်ယလံာ်စီဆှံ ဖဲလံာ်မးသဲ ၂၅‚ ယဖးထီၣ်လၢယကလုၢ်ဖးဒိၣ်ၣ် တဲတၢ်ဘၣ်ဃးတၢ်န့ၣ်အဂ့ၢ် - တၢ်အိၣ်ဘၣ်လၢဃိာ်ပူၤ အဂ့ၢ်လီၤႉ’’ ဖဲယတဲန့ၢ်အီၤ ဘၣ်ဃးကစၢ်ယွၤသးအိၣ်မၤဘျုးအဖိတဖၣ် ထဲလဲၣ်အဂ့ၢ် န့ၣ် အ၀ဲအမဲာ်ထံတဖၣ် ပှဲၤမးလၢအမဲာ်ချံပူၤလီၤႉ
အ၀ဲဆူးလီၤအခိၣ်ဒီးစံး ယဆၢလၢယမိၢ်ပၢ်တဖၣ် ကပျၢ်ယတၢ်ကမၣ်စ့ၢ်ကီး လီၤႉ ‘‘ယကဟဲကဒါက့ၤဒံး’’ႉ အ၀ဲက့ၤကဒါဒီး ဟ့ၣ်ဃီၤယၤလၢ အလံာ်စီဆှံလၢတဂ့ၤ လၢၤတဘ့ၣ်လီၤႉ ‘‘၀ံသးစူၤ ဒုးနဲၣ်ယၤလၢ လံာ်စီဆှံအဆၢလၢ နဖးန့ၢ်ယၤအိၣ်ဖဲလဲၣ် တက့ၢ်’’ႉ ယဖျးယခိၣ်ယၤဒီးယ၀ၤသးဘိ ပဖိးဟုအီၤဒီး ထုကဖၣ်န့ၢ်ယွၤလၢ အ၀ဲအဂီၢ်အမိၢ်ပၢ်အဂီၢ်လီၤႉ ပဟ့ၣ်လိာ်သးပအိၣ်လီၢ်ဆိးလီၢ်ကဒဲကဒဲဒီး ပထုကဖၣ်ကဒီးတၢ် လၢအဂီၢ်န့ၣ်လီၤႉ
တၢ်ကအိၣ်တတီၤတီၤလၢ ပဆိမိၣ်ပှၤတအဲၣ်ပှၤ‚ ပှၤတတူၢ်လိာ်ပှၤ‚ ဖဲပလိၣ် ဘၣ်တၢ်မၤစၢၤအခါလီၤ‚ ဖဲတၢ်မၤဘၣ်အသးဒီးပှၤလၢ ပဘၣ်တၢ်စၢဃာ်ပှၤလၢ နီၢ်ခိ…